- home
- about him
- political career
- trade union career
- writings
- book reviews
- speeches & letters
- in the prison [1975 – 1977]
- views on Venkatram
- album
- press coverage
- contact & links
- feedback
in the prison [1975 – 1977]
To read kananda articles, you will require to install BRH Kannada font.
¸ÉAlæ¯ï eÉÊ®Ä, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, 1975-1977
ªÉAPÀlgÁªÀiï gÀªÀgÀÄ 1975-1977 gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À ¸ÉAlæ¯ï eÉÊ°£À°èzÁÝUÀ §gÉzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ, n¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ, ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è CvÀåAvÀ ªÀÄÄRåªÁzÀzÀÄÝ, CªÀgÀÄ ¨sÀQÛ ¥ÀAxÀzÀ §UÉÎ §gÉzÀzÀÄÝ. DzÀgÉ, C¤ªÁAiÀÄð PÁgÀtUÀ½AzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÀĵÀB £ÀªÀÄä CeÁUÀÆævɬÄAzÀ, CzÀgÀ ºÀ¸ÀÛ¥Àæw £ÀªÀÄä°è®è. zÉñÀPÁÌV ºÀUÀ°gÀļÀÆ ºÉÆÃgÁrzÀ ªÉAPÀlgÁªÀiï gÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥Àwß ¸ÀgÉÆÃeÁgÀªÀjUÉ, DUÁUÉÎ eÉÊ°¤AzÀ §gÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ¥ÀvÀæUÀ½AzÀ DAiÀÄÝ PÉ®ªÀÅ vÀÄtÄPÀÄUÀ¼ÀÄ CªÀgÀ£ÀßjAiÀÄzÀªÀjUÉ, CªÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛzÉ.
vÀªÀÄä zÁA¥ÀvÀå fêÀ£ÀzÀ §UÉÎ »ÃUÉ §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ:
......¸ÀÄgÉõÀ ºÀÄnÖzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ªÀgÀĵÀ EzÀÄÝzÀgÀ°è ªÀÄÄA§¬ÄAiÀÄ°èzÀÝ ¸ÀÄRzÀ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ. C£ÀAvÀgÀ £À£Àß PÉ®¸À ºÉÆìÄvÀÄ. ªÀÄÄA§¬Ä ©nÖzÁݬÄvÀÄ. Erà 1952 £Éà E¸À« ££ÀUÉ ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ. EgÀ®Ä ªÀģɬĮè. Hl SÁvÀj¬Ä®è. AiÀiÁgÀ AiÀiÁgÀ ºÀAV£À°èAiÉÄà ¤Ã¤gÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. ¤£Àß MqÀªÉUÀ¼ÀÄ ºÉÆÃzÀªÀÅ. E§âjUÀÆ §mÉÖ¬ÄgÀ°®è. £Á£ÀÄ D¹Û EzÀÆÝ ¤gÀÄzÉÆåÃV. 1952£ÀÄß £Á«§âgÀÆ ªÀÄgÉAiÀÄĪÀAw®è. ¤£ÀߣÀÄß DAiÀÄĪÉðÃzÀzÀ D¸ÀàvÉæUÉ ¸ÉÃj¹zÁݬÄvÀÄ. r¸ÁÑeïð ªÀiÁqÀ®Ä §AzÀgÉ JqÉü¬Ä®èzÉ £Á¯ÁÌgÀÄ ¢£À vÀ¼Àî¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. ¤£ÀUÉ D¸ÀàvÉæAiÀÄ°è PÉÆqÀÄwÛzÀÝ ºÁ®Ä ¨ÉærØ£À°è £Á£ÀÆ fë¸À¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ! MAzÀÄ wAUÀ¼ÀÄ DzÀ ªÉÄÃ¯É 6-8 gÀÆ ªÀÄ£É ¨ÁrUÉ »rzɪÀÅ-PÉ®¸ÀªÉà E®èzÉ. DUÀ¯Éà £Á£ÀÄ ªÉÄeɹÖPï ZËPÀzÀ°è ªÀįÉVzÀÄÝ, ¤Ã£ÀÄ G¥ÀªÁ¸À ªÀÄ®VzÀÄÝ......
CA¢£À gÁdQÃAiÀÄ ¥Àj¹Üw §UÉÎ :
“.......gÁdQÃAiÀÄ ¹Üw K£ÀÆ, ºÉÃUÉ JA§ÄzÀÄ AiÀiÁgÀÆ H»¸À¯ÁUÀzÀ «µÀAiÀÄ. zÉñÀ ºÉÆÃUÀÄwÛgÀĪÀ ¹Üw ¨sÀAiÀÄAPÀgÀªÁVzÉ. ¨É¯É E½vÀUÀ¼ÀÄ DVgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ d£ÀgÀ£ÀÄß «ZÁgÀuÉ E®èzÉ, D¥ÁzÀ£É E®èzÉ, PÁ®zÀ «Äw¬Ä®èzÉ ¸ÀPÁðgÀ eÉÊ°£À°èqÀĪÀ ¥Àj¹Üw ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀgÉ AiÀiÁgÀ ¨sÀ«µÀåªÀÇ PÉëêÀĪÀ®è. £ÀªÀÄä ©qÀÄUÀqÉ EªÀvÀÛ®è, £Á¼É DUÀÄvÉÛ. CzÀgÀ §UÉÎ CµÉÖãÀÄ aAvɬĮè. DzÀgÀÆ zÉñÀzÀ ¨sÀ«µÀåzÀ §UÉÎ aAvÉ PÁqÀÄwÛzÉ. DzÀgÉ F PÁUÀðÎvÀۯɬÄAzÀ GµÀBPÁ® §gÀÄvÀÛzÉAzÀÄ £ÀA©PɬÄzÉ......”
vÀªÀÄä ªÀÄPÀ̼À §UÉÎ CªÀgÀ PÀ¼ÀPÀ½:
“......±ÉÆèsÀ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÉÃjgÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è M¼ÉîAiÀÄzÁ¬ÄvÀÄ. ¸ÀA§¼À PÀrªÉÄ EzÀÝgÀÆ PÀÆqÀ aAvɬĮè. PÉ®¸ÀªÁzÀgÀÆ ¹QÌvÀÄ. ¨ÉÃgÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ PÉÆùðUÉ ¸ÉÃgÀĪÀÅzÁzÀgÉ ªÀÄÄA¢£À ªÀgÀĵÀ ¸ÉÃgÀ°”¥Àæ¢Ã¥À NzÀÄwÛgÀ§ºÀÄzÀÄ. N¢ ªÀÄÄA¢£À ªÀgÀĵÀ EAf¤AiÀÄjAUï PÉÆùðUÉ ¸ÉÃgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CªÀ¤UÉ wêÀð EZÉÒ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÀt PÉÆlÄÖ EzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯ÁUÀĪÀÅ¢®è. N¢ ªÀiÁvÀæ CzÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÀÄ. CªÀ£À£ÀÄß ªÉÄrPÀ¯ïUÉ PÀ¼ÀÄ»¸À¨ÉÃQvÀÄÛ. DzÀgÉ £ÁªÀÅ CAzÀÄPÉÆArzÉݯÁè DUÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ?......”
vÀªÀÄä eÉÊ°£À ¢£ÀZÀj §UÉÎ:
“......E°èUÉ-CAzÀgÉ-eÉÊ°UÉ §AzÀÄzÀÄ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ°è M¼ÉîÃzÁ¬ÄvÀÄ. D¥ÀgÉõÀ£ï D¬ÄvÀÄ. ºÀÄæzÀAiÀÄzÀ §UÉÎ UÀªÀÄ£À PÉÆnÖzÁݬÄvÀÄ. E®è¢zÀÝgÉ K£ÁUÀÄwÛvÉÆÛà w½AiÀÄzÀÄ. FUÀ K£ÀÆ vÉÆAzÀgÉ E®è. jPÀªÀgï DVzÉ. OµÀ¢ PÉÆqÀÄwÛzÁÝgÉ. «±ÁæAw ¹UÀÄwÛzÉ. J®èQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ PÀæªÀĨsÀzÀÞªÁV ¨É½UÉÎ LzÀÄ UÀAmÉUÉ JzÀÄÝ ¾ UÀAmÉ ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀiÁqÀÄvÉÛãÉ. ªÀÄvÉÛ ¸ÀAeÉ DgÀÄ UÀAmÉUÉ ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀiÁqÀÄvÉÛãÉ. CzÀÄ AiÉÆÃUÁ¸À£ÀUÀ¼ÀÄ. £À£Àß ±ÀjÃgÀ J¯Éè°è zÀħð®ªÁVzÉ JA§ÄzÀÄ FUÀ UÉÆvÀÄÛ. CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §®¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ JA§ÄzÀÆ UÉÆvÀÄÛ. DgÉÆÃUÀå vÀÄA¨Á ¸ÀÄzsÁj¹zÉ. vÀÆPÀ DgÀÄ PÉf PÀrªÉÄ DVzÉ. E£ÀÆß 5-6 PÉf DUÀÄvÀÛzÉ. DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ ¤Ã£ÀÄ AiÉÆÃa¸À¨ÉÃqÀ. CªÀµÀåPÀvɬĮè. ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸ÉßûvÀgÀÆ, ºÀÄqÀÄUÀgÀÆ DwäÃAiÀĪÁVzÁÝgÉ. PÉ®ªÀÅ ¸Áj ¸ÀÄgÉõÀ, ¥Àæ¢Ã¥À EªÀgÀ dvÉ EgÀĪÀAvÉAiÉÄà C¤ß¸ÀÄvÉÛ. CªÀgÀÆ ºÁUÉAiÉÄà £ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛgÉ......”
vÀªÀÄä ¸ÉßûvÀgÀ£ÀÄß £É£À¦¹PÉƼÀÄîvÁÛ »ÃUÉ §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ:
“......eÉÊ°£À°è ¸ÉßûvÀgÀ £É£À¥ÀÅ §gÀÄvÀÛzÉ. F §UÉÎ £Á£ÀÄ CzÀÄæµÀÖ±Á°. J¸ï.Dgï. gÁªï, n.Dgï.gÁªï, ®°vÀ, PÀªÀįÉõï, ¸ÀaÑ, ¸ÀħæªÀÄtå, ªÉAPÀl¸Áé«Ä, CfÃeï ¸ÉÃmï, CAiÀiÁeóï EAvÀ ¸ÉßûvÀgÀÆ, EªÀgÀAxÀ C£ÉÃPÀgÀÆ CzÀÄæµÀÖªÀvÁxï ¸ÉßûvÀgÁUÀÄvÁÛgÉ. EªÀÅ PÉ®ªÀÅ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ vÀPÀët £É£À¦UÉ §gÀĪÀAxÀªÀÅ. EAvÀªÀgÀÄ ºÀvÁÛgÀÄ ªÀÄA¢ EzÁÝgÉ. ¥ÀmÁÖ©, ¸ÉßúÀ®vÀ, C£ÀAvÀªÀÄÆwð, ªÀÄzÁæ¹£À C¥ÁàgÁªï, PÀ®ÌvÀÛzÀ EAzÀæ¸ÉÃ£ï »ÃUÉ ºÀvÁÛgÀÄ d£ÀjzÁÝgÉ. EªÀgÉ®ègÀ ¦æÃw, ¸ÉßúÀ fêÀ£ÀzÀ ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉUÀ¼À°è ªÀÄÄRå......”
vÀªÀÄä §AzsÀÄUÀ¼À §UÉÎ:
“......¸ÀzÁ PÁ® PÀµÀÖ, §qÀvÀ£À. 1955jAzÀ ¹Üw ¸ÀÄzsÁj¹ £ÁªÀÇ ªÀÄ£ÀĵÀågɤ¹PÉÆAqɪÀÅ. AiÀiÁªÁUÀ®Æ £ÀªÀÄä ¸ÀºÁAiÀÄPÉÌ §AzÀªÀgÀÄ UɼÉAiÀÄgÀÄ, PÉ®¸ÀUÁgÀgÀÄ, ¸ÁªÀiÁ£Àå d£À. §AzsÀÄUÀ¼ÀÄ DUÀ vÉÆÃjzÀ C£ÁzÀgÀ ªÀÄgÉAiÀÄĪÀAw®è. 1960gÀ°è PÁ¥ÉÇðÃgÉõÀ£ï ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è UÉzÀÝ ªÉÄïÉAiÉÄà £ÀªÀÄä §AzsÀÄUÀ¼ÀÄ PÀtÄÚ ©nÖzÀÄÝ. £Á£ÀÄ wÃgÀ ¤gÀÄ¥ÀAiÉÆÃV ªÀÄ£ÀĵÀå C®èªÉA§ÄzÀÄ CªÀjUÉ w½AiÀĨÉÃPÁzÀgÉ £Á£ÀÄ PÁ¥ÉÇðgÉõÀ£ï ZÀÄ£ÁªÀuÉ UÉ®è¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ!......”
